Viêm đường tiết niệu ở nữ là tình trạng viêm nhiễm xảy ra ở đường tiết niệu khá thường gặp, do vi sinh vật xâm nhập gây hại hoặc do sỏi trong hệ tiết niệu gây ra. So với nam giới, viêm đường tiết niệu ở nữ thường nặng hơn, kéo dài dai dẳng và khó điều trị hơn do cấu tạo cơ quan sinh dục phức tạp, gần hậu môn và dễ bị viêm nhiễm hơn.
1. Nguyên nhân bị viêm đường tiết niệu ở nữ
Bệnh viêm nói chung là nhóm các bệnh lý hay gặp tại con người, nguyên nhân là do nhiễm các vi sinh vật (chủ yếu là virus và vi khuẩn) gây bệnh. Viêm hệ hô hấp là căn bệnh viêm thường gặp nhất, đứng thứ hai là viêm đường tiết niệu. Căn bệnh này có thể gặp tại cả nam và nữ, song tỉ lệ bị bệnh tại chị em cao hơn nhiều lần bởi đặc điểm cấu tạo cơ quan sinh dục phức tạp.
Tỉ lệ nhiễm phải viêm đường tiết niệu ở nữ giới biến đổi theo độ tuổi:
Độ tuổi trước 18
Đây là tuổi mà bạn nữ có nguy cơ nhiễm khuẩn đường tiết niệu thấp nhất, chỉ khoảng 11%. Căn nguyên là bởi bạn nữ ở tuổi này đa số chưa quan hệ, nguy cơ nhiễm khuẩn thấp hơn và chăm sóc bản thân cũng tốt hơn.
Độ tuổi từ 18 - 24
Tỷ lệ nữ giới tuổi từ 18 - 24 mắc viêm đường tiết niệu đạt khoảng 20%. Đây là lứa độ tuổi trưởng thành và sinh con, nguy cơ mắc phải sẽ cao hơn.
Độ tuổi trên 25
Phụ nữ trưởng thành hay bị viêm nhiễm, nhiều trường hợp 50% thời gian quãng đời của họ sống chung với bệnh này.
Phụ nữ đã quan hệ tình dục có nguy cơ viêm đường tiết niệu rất cao
Dù có nhiều nguyên nhân gây bệnh viêm tiết niệu song vi khuẩn E.coli chiếm đến 80% những trường hợp, Cùng với vi khuẩn này thì còn rất nhiều yếu tố kết hợp cùng gây bệnh. Với nữ giới sau 18 tuổi hoặc chưa quan hệ tình dục bị viêm đường tiết niệu, nguyên nhân chủ yếu vì vệ sinh bộ phận sinh dục chưa đúng cách. Sau đây là các thói quen hằng ngày dễ gây bệnh viêm đường tiết niệu:
- Thói quen sử dụng giấy vệ sinh lau chùi từ sau ra trước khi đi giải tiện hoặc đại tiện khiến vi rút ở "cửa sau" dễ dàng xâm nhập vào bộ phận sinh dục và gây viêm đường tiết niệu.
- Thói quen uống ít nước, nhịn tiểu khiến đường tiết niệu không được làm sạch thường xuyên, nguy cơ nhiễm khuẩn cao hơn.
- Vệ sinh không sạch sẽ trong chu kỳ kinh nguyệt, không thay băng vệ sinh liên tục.
- Thói quen thụt rửa âm hộ làm mất cân bằng môi trường tự nhiên trong âm hộ và nguy cơ mang theo vi khuẩn gây nhiễm trùng đường tiết niệu.
- Môi trường nước nhiễm khuẩn, đồ dùng cá nhân không sạch sẽ.
- Dùng thuốc chữa, đặc biệt là cách nhóm thuốc kháng sinh dễ gây thương tổn đường tiết niệu, vi khuẩn dễ tấn công gây bệnh hơn.
Nguyên nhân chủ yếu làm cho phụ nữ đã quan hệ tình dục và thời gian sau đó dễ mắc viêm đường tiết niệu, tái phát nhiều lần chủ yếu do giao hợp không an toàn. Quan hệ thiếu lành mạnh, không dùng bao cao su, không vệ sinh sạch sẽ. Không những dẫn tới viêm đường tiết niệu mà còn gây lây lan nhiễm nhiều bệnh lý đường tình dục khó chữa như: sùi mào gà, lậu,…
Cầm hiểu rõ nguyên nhân dẫn đến viêm đường tiết niệu tại phụ nữ là điều quan trọng để nữ giới tự bảo vệ sức khỏe bản thân tốt hơn.
2. Dấu hiệu bệnh viêm đường tiết niệu ở nữ
Triệu chứng viêm đường tiết niệu nữ ở mỗi người có thể không giống nhau, khá nhiều bạn gái mắc bệnh nhưng không hề có biểu hiện phát hiện. Chỉ khi viêm đường tiết niệu nặng, những dấu hiệu sau đây sẽ ồ ạt xuất hiện:
- Cảm thấy nóng rát, đau buốt khi đi tiểu.
- Hay mót tiểu và phải đi tiểu nhiều lần, tuy nhiên mỗi lần chỉ tiểu lượng rất ít.
- Nước tiểu có nhiều bọt bất thường.
- Nước tiểu có màu làm thay đổi màu nước tiểu thành màu đỏ, hồng hay màu cola. Ở đối tượng viêm đường tiết niệu với lượng máu nhỏ sẽ khônglàm thay đổi màu nước tiểu, chỉ có thể kiểm tra tìm thấy tế bào máu.
- Đau khu vực chậu thường xuyên, nhất là vùng xương chậu quanh xương mu.
- Nước tiểu nặng mùi làm cho nữ giới cũng không tự tin về sức khỏe vùng kín của bản thân.
- Trường hợp nặng: sốt, rét run, đau bụng dưới hay hai hố thận.
Còn tùy vào bộ phận đường tiết niệu viêm nhiễm cụ thể mà biểu hiện bệnh nổi bật sẽ khác nhau. Nếu viêm niệu đạo, dấu hiệu đau, nóng rát khi đi giải là điển hình nhất. Khi bàng quang mắc phải viêm nhiễm, cảm giác không dễ chịu khu vực bụng sau, đặc biệt khi đi tiểu gây đau buốt sẽ hay gặp hơn đi giải ra máu. Viêm đường tiết niệu tại thận tại ít gặp nhưng cũng nguy hiểm nhất, gây sốt cao, nôn mửa, thậm chí còn dẫn tới nhiễm trùng máu.
Do là bệnh lý thường gặp nên rất nhiều nữ giới chủ quan trong việc chữa trị và phòng tránh, song điều này có thể khiến cho chị em phụ nữ bị những biến chứng nguy hại cho sức khỏe. Không được chủ quan mà cần phải đi khám, điều trị khi có biểu hiện viêm đường tiết niệu.
Xem thêm >> Viêm đường tiết niệu sau sinh: Nguyên nhân, cách điều trị
3. Phương pháp phòng tránh bệnh viêm đường tiết niệu ở nữ giới
Khi đã hiểu về căn bệnh và nguyên nhân, nữ giới có thể áp dụng những cách sau để hạn chế nguy cơ viêm đường tiết niệu, bảo vệ sức khỏe bản thân tốt hơn:
- Uống nhiều nước để cơ thể có lượng nước tiểu nhiều hơn, tống xuất vi khuẩn ra bên ngoài.
- Giữ gìn vệ sinh cá nhân sạch sẽ, vệ sinh âm đạo 1 - 2 lần/ngày đúng phương pháp bằng nước sạch và dung dịch vệ sinh có độ pH phù hợp, tuyệt đối không thụt rửa bộ phận sinh dục hay dùng chất tẩy rửa mạnh.
- Vệ sinh "cửa sau" từ trước ra sau, tuyệt đối không thực hiện ngược lại.
- Không nhịn tiểu, tình trạng này sẽ làm cho nước tiểu ứ đọng và vi khuẩn sinh sôi gây viêm nhiễm.
- Ăn những loại hoa quả giàu Vitamin C để tăng cường sức khỏe đường tiết niệu, ngăn ngừa viêm nhiễm.
- Tránh mặc đồ lót còn ướt át, chưa được giặt sạch hay chất liệu nóng, bí.
- Quan hệ an toàn.
- Khám phụ khoa định kỳ.
Ăn nhiều hoa quả chứa Vitamin C giúp phòng tránh viêm nhiễm đường tiết niệu
Viêm đường tiết niệu tại nữ không chữa trị sớm sẽ gây nhiều ảnh hưởng đến sức khỏe và sinh hoạt của người bệnh. Hơn nữa, bệnh này còn có thể gây ra nhiều hậu quả khó lường, Vì thế đừng nên chủ quan trong phòng và chữa trị khi phát hiện dấu hiệu bệnh.
Xem thêm >> Viêm niệu đạo nam: Nguyên nhân, dấu hiệu và cách chữa